فرش ایرانی این هنر اصیل و بی بدیل از گذشته های بسیار دور تا به امروز نشانگر اصالت ، فرهنگ ، تاریخ و آداب و رسوم مردمان ایران زمین است که در گوشه و کنار این مرز و بوم در هر منطقه ای با روش و طرح و نقشه ای خاص بافته می شود. به گونه ای که افراد ماهر و خبره در این زمینه با اولین نگاه و دست کشیدن به رخسار فرش به حقیقت و اصالت و شناسنامه ی فرش پی برده و به راحتی می توانند بگویند که فرش بافت کدام منطقه است.
با توجه به تقسیم بندیهای انجام شده توسط مراکز ذی ربط طرح و نقشه هایی که در بافت فرش مورد استفاده قرار می گیرند به چندین گروه تقسیم می شوند :
1- طرح های شامل آثار باستانی و زمینه های مذهبی اسلامی
2- طرح های به کار رفته در فرش معروف به طرح شاه عباس
3- فرش های معروف به طرح اسلیمی
4- فرش های با طرح افشان
5- فرش های طرح بته جقه
6- فرش های معروف به طرح اقتباسی
7- فرشهای طرح واگیره ای یا بندی
8- طرح معروف به طرح درختی
9- فرشهای طرح ترکمن یا بخارا
10- فرشهای طرح شکارگاهی
11- طرح قابی یا خشتی
12- طرح گل فرنگ
13- طرح گلدانی
14- طرح محرابی
15- طرح ماهی درهم
16- طرح محرمات
17- فرش با طرح هندسی
18- طرح تلفیقی
طرح های نامبرده به نحوی است که هم در فرشهای دستباف و هم در فرشهای ماشینی ایرانی مورد استفاده قرار می گیرند و از این لحاظ میتوان گفت تفاوتی بین فرش دستباف و ماشینی وجود ندارد اما نباید فراموش کرد، فرش دستبافی که با طرح و نقشه اصیل ایرانی و با الیاف و رنگ طبیعی بافته شده، گنجینه ای ست که در هیچ جای دنیا لنگه اش پیدا نمیشود.
